Хятад, АСЕАН-ын чөлөөт худалдааны бүс (ХХААБХ) гүнзгийрч, хоёр талын хамтын ажиллагааны салбар улам өргөжиж, үр дүнтэй үр дүнд хүрсэн нь бүс нутгийн эдийн засгийн хөгжил цэцэглэлт, тогтвортой байдалд хүчтэй түлхэц өгсөн юм. Энэхүү нийтлэлд CAFTA-ийн давуу тал, ашиг тусыг гүнзгий судалж, хөгжиж буй орнуудын хамгийн том чөлөөт худалдааны бүс болох өвөрмөц сэтгэл татам байдлыг харуулах болно.
1. Чөлөөт худалдааны бүсийн тойм
2010 оны 1-р сарын 1-ний өдөр Хятад-Асеаны чөлөөт худалдааны бүс албан ёсоор нээгдэж, 11 орны 1.9 тэрбум хүн амыг хамарч, манай улсын ДНБ 6 их наяд ам.доллар, худалдааны хэмжээ 4.5 их наяд ам.долларт хүрсэн нь дэлхийн худалдааны 13 хувийг бүрдүүлдэг. Дэлхийн хамгийн олон хүн амтай, хөгжиж буй орнуудын хамгийн том чөлөөт худалдааны бүс болохын хувьд CAFTA-г байгуулах нь Зүүн Ази, Ази, тэр байтугай дэлхийн эдийн засгийн хөгжил цэцэглэлт, тогтвортой байдалд чухал ач холбогдолтой юм.
Хятад улс 2001 онд Хятад-АСЕАН-ы чөлөөт худалдааны бүс байгуулах санаачилгыг дэвшүүлснээс хойш хоёр тал хэд хэдэн удаагийн хэлэлцээ, хүчин чармайлтаар худалдаа, хөрөнгө оруулалтыг либералчлах ажлыг аажмаар хэрэгжүүлсэн. 2010 онд ЧХХ бүрэн хэмжээгээр хэрэгжиж эхэлсэн нь хоёр талын хамтын ажиллагааны шинэ үе шат болж байна. Түүнээс хойш чөлөөт худалдааны бүсийг 1.0 хувилбараас 3.0 хувилбар болгон шинэчилсэн. Хамтын ажиллагааны хүрээ өргөжиж, хамтын ажиллагааны түвшин тасралтгүй дээшилсээр байна.
2. Чөлөөт худалдааны бүсийн давуу тал
Чөлөөт худалдааны бүс байгуулагдаж дууссаны дараа Хятад болон АСЕАН-ы хоорондын худалдааны саад тотгор мэдэгдэхүйц буурч, гаалийн татварын хэмжээ мэдэгдэхүйц буурчээ. Статистикийн мэдээгээр СТӨ-нд 7000 гаруй бүтээгдэхүүний тарифыг цуцалж, нийт барааны 90 гаруй хувь нь тарифыг тэглэсэн байна. Энэ нь аж ахуйн нэгжүүдийн худалдааны зардлыг бууруулаад зогсохгүй зах зээлд нэвтрэх үр ашгийг дээшлүүлж, хоёр талын худалдааны хурдацтай өсөлтийг дэмжинэ.
Хятад болон АСЕАН бол нөөц баялаг, аж үйлдвэрийн бүрэлдэхүүнээрээ бие биенээ маш сайн нөхдөг. Хятад улс аж үйлдвэр, дэд бүтцийн бүтээн байгуулалт болон бусад салбарт давуу талтай бол АСЕАН нь хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүн, ашигт малтмалын нөөцөөр давуу талтай. Чөлөөт худалдааны бүсийг байгуулснаар хоёр тал нөөц бололцоогоо илүү өргөн хүрээнд, илүү өндөр түвшинд хуваарилж, харилцан нөхөж, харилцан ашигтай байх боломжийг олгосон.
1.9 тэрбум хүн амтай CAFTA зах зээл асар их нөөц бололцоотой. Хоёр талын хамтын ажиллагаа гүнзгийрснээр чөлөөт бүсийн хэрэглээний зах зээл, хөрөнгө оруулалтын зах зээл улам өргөжих болно. Энэ нь Хятадын аж ахуйн нэгжүүдэд зах зээлийн өргөн орон зайг хангаад зогсохгүй АСЕАН-ы орнуудад илүү их хөгжлийн боломж авчирч байна.
3. Чөлөөт худалдааны бүсийн ашиг тус
ЧХБ байгуулагдсан нь Хятад болон АСЕАН-ы хоорондын худалдаа, хөрөнгө оруулалтыг чөлөөлж, хөнгөвчлөхөд тус дөхөм үзүүлж, хоёр талын эдийн засгийн өсөлтөд шинэ түлхэц өгсөн юм. Статистикийн мэдээгээр, байгуулагдсанаас хойших 10 жилийн хугацаанд Хятад, АСЕАН-ы худалдааны хэмжээ хурдацтай нэмэгдэж, хоёр тал бие биенийхээ худалдааны чухал түнш, хөрөнгө оруулалтын газар болсон байна.
Чөлөөт худалдааны бүс байгуулагдсан нь хоёр талын аж үйлдвэрийн бүтцийг оновчтой болгож, шинэчлэн сайжруулахад түлхэц өгсөн юм. Өндөр технологи, ногоон эдийн засаг зэрэг хөгжиж буй салбар дахь хамтын ажиллагаагаа бэхжүүлснээр хоёр тал аж үйлдвэрийн хөгжлийг улам өндөр түвшинд, илүү чанартайгаар ахиулав. Энэ нь хоёр орны эдийн засгийн ерөнхий өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлж зогсохгүй бүс нутгийн эдийн засгийг тогтвортой хөгжүүлэх бат бөх суурийг тавьж байна.
Чөлөөт худалдааны хэлэлцээр байгуулагдсан нь хоёр талын хамтын ажиллагаа, эдийн засгийн хөгжилд түлхэц өгөөд зогсохгүй улс төрийн хувьд хоёр талын харилцан итгэлцэл, ойлголцлыг нэмэгдүүлсэн юм. Бодлогын харилцаа холбоо, боловсон хүчний солилцоо, соёлын солилцоо зэрэг хамтын ажиллагаагаа бэхжүүлснээр хоёр тал хамтын ирээдүйн хамтын нийгэмлэгийн илүү ойр дотно харилцааг бий болгож, бүс нутгийн энх тайван, тогтвортой байдал, хөгжил, хөгжил цэцэглэлтэд эерэг хувь нэмэр оруулсан юм.
Цаашид Хятад, АСЕАН-ы чөлөөт худалдааны бүс хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлэн, бүс нутгийг өргөтгөн, түвшингээ ахиулах болно. Хоёр тал хамтдаа гайхалтай амжилтыг бүтээж, бүс нутаг, дэлхийн эдийн засгийн хөгжил цэцэглэлт, тогтвортой байдалд шинэ, илүү их хувь нэмэр оруулах болно. Хятад-АСЕАН-ы чөлөөт худалдааны бүсийн сайн сайхан маргаашийг тэсэн ядан хүлээцгээе!
Шуудангийн цаг: 2024 оны 9-р сарын 19
